محمد حسین آدابی؛ رخشنده عباسی؛ هرمز قلاوند
چکیده
در این بررسی ژئوشیمی و محیط رسوبی سازند داریان با سن کرتاسه پیشین (آپتین- آلبین) در برش سطح الارضی تاقدیس کوه سیاه و مقطع تحت الارضی چاه شماره 1 سبزپوشان مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس بررسیهای سنگنگاری 12 ریزرخساره مربوط به 5 کمربند رخسارهای میانکشندی (Intertidal)، لاگون (Lagoon)، پشتههای ماسهای (Shoal)، دریای باز کم ژرفا (Shallow open marine) و دریای ...
بیشتر
در این بررسی ژئوشیمی و محیط رسوبی سازند داریان با سن کرتاسه پیشین (آپتین- آلبین) در برش سطح الارضی تاقدیس کوه سیاه و مقطع تحت الارضی چاه شماره 1 سبزپوشان مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس بررسیهای سنگنگاری 12 ریزرخساره مربوط به 5 کمربند رخسارهای میانکشندی (Intertidal)، لاگون (Lagoon)، پشتههای ماسهای (Shoal)، دریای باز کم ژرفا (Shallow open marine) و دریای باز ژرف (Deep open marine) شناسایی شد. الگوی ریزرخسارههای دیده شده نشانگر نهشته شدن این توالی بر روی یک سکوی کربناتی از نوع رمپ است. رسم مقادیر عنصری عناصر اصلی (Ca, Mg) و فرعی (Sr, Mn, Na, Fe) و ایزوتوپی اکسیژن 18 و کربن 13 بیانگر آن است که فرایندهای دیاژنزی بهطور چیره تدفینی کربناتهای این سازند را در یک محیط نیمه بسته تا نیمه باز تحت تأثیر قرار داده است. بر اساس بررسیهای سنگنگاری فرایندهای مهم دیاژنزی سازند داریان شامل سیمانی شدن، تراکم فیزیکی و شیمیایی فرایندهای جانشینی مانند پیریتی شدن و سیلیسی شدن است. تخلخلهای دیده شده در این مقاطع، ثانویه و از انواع حفرهای، شکستگی و کانالی هستند. دمای تشکیل این سنگآهکها بر اساس سنگینترین ایزوتوپ اکسیژن در حدود 5/28 درجه سانتیگراد برآورد شده است.
محمد علی صالحی؛ محمد حسین آدابی؛ هرمز قلاوند؛ مینا خطیبی مهر
چکیده
در این نوشتار، سازند کربناتی فهلیان با سن کرتاسه پیشین (بریازین-هوتروین) به منظور شناسایی ریزرخسارهها، دیاژنز و بررسی کانیشناسی اولیه رسوبات در برش نمونه واقع در تاقدیس فهلیان و برش زیرسطحی(تحت الارضی) چاه 55 میدان نفتی گچساران مورد بررسی قرار گرفت. بررسیهای سنگنگاری منجر به شناسایی ده ریزرخساره شد که در 4 کمربند رخسارهای ...
بیشتر
در این نوشتار، سازند کربناتی فهلیان با سن کرتاسه پیشین (بریازین-هوتروین) به منظور شناسایی ریزرخسارهها، دیاژنز و بررسی کانیشناسی اولیه رسوبات در برش نمونه واقع در تاقدیس فهلیان و برش زیرسطحی(تحت الارضی) چاه 55 میدان نفتی گچساران مورد بررسی قرار گرفت. بررسیهای سنگنگاری منجر به شناسایی ده ریزرخساره شد که در 4 کمربند رخسارهای پهنه کشندی، لاگون، سد و دریای باز نهشته شدهاند. با توجه به ریزرخسارههای شناسایی شده، این توالی کربناتی بر روی یک سکوی کربناتی از نوع حاشیهدار(شلف) نهشته شده است. شناسایی سیمانهای مختلف نشان دهنده این است که سازند فهلیان به طور عمده تحت تأثیر دیاژنز هوازی قرار گرفته است. پراکندگی عناصر اصلی و فرعی و گستره ایزوتوپی اکسیژن 18 و کربن 13 آهکهای سازند فهلیان نشان دهنده ترکیب کانیشناسی اولیه آراگونیتی و همچنین تأثیر دیاژنز هوازی بر روی این نهشتهها در یک سیستم بسته و با نسبت آب به سنگ پایین است.
محبوبه حسینی برزی؛ مرتضی هوشیار؛ هرمز قلاوند
چکیده
مطالعات صحرایی، کلسیمتری و بررسیهای میکروسکوپی بر روی برش نمونه سازند گورپی و سنگنگاری خردههای حفاری این سازند در میدان نفتی زیلایی (چاههای شماره 5 و 8) سبب تفکیک دو بخش کربناته و دو بخش دو رگه (اغلب مارن و در تعداد معدودی از نمونهها مارن رسی) در این سازند شد. با توجه به رخسارههای میکروسکوپی موجود در بخشهای کربناته، ...
بیشتر
مطالعات صحرایی، کلسیمتری و بررسیهای میکروسکوپی بر روی برش نمونه سازند گورپی و سنگنگاری خردههای حفاری این سازند در میدان نفتی زیلایی (چاههای شماره 5 و 8) سبب تفکیک دو بخش کربناته و دو بخش دو رگه (اغلب مارن و در تعداد معدودی از نمونهها مارن رسی) در این سازند شد. با توجه به رخسارههای میکروسکوپی موجود در بخشهای کربناته، محیط دریای باز از یک رمپ کربناته را میتوان به این سازند نسبت داد. همچنین، به دلیل وجود گلوکونیت و فسفات درجازا و پیریت فرومبوییدال اولیه برای محیط رسوبی این سازند، شرایط احیایی را میتوان متصور بود. تجزیه XRD و SEM نمونههای مربوط به مارنهای رسی، گویای حضور کوارتز تخریبی در بخش مارن پایینی و افزون بر آن، کانیهای رسی ایلیت، کلریت از منشأ تخریبی و اسمکتیت از منشأ دیاژنزی و به احتمال تخریبی، در بخش مارن بالایی است. حضور همزمان این کانیها و نبود کائولینیت بیانگر شرایط آب و هوایی معتدل، طی تهنشست مارن بالایی است. همچنین تجزیه و تحلیل نیمه کمی دادههای XRD حاکی از افزایش اسمکتیت و کاهش ایلیت به سمت رأس سازند است که میتواند ناشی از گرم شدن نسبی آب و هوا و نیز ژرفتر شدن حوضه رسوبی باشد. با توجه به ژرف بودن حوضه رسوبی فرایندهای دیاژنزی محدودی نیز در این سازند روی داده است که عمدهترین آن سیمانی شدن، آهندار شدن و شکستگیهای موجود در سازند است. تصاویر SEM گویای حضور دیاژنزی کانی اسمکتیت در دو نمونه بالای محدوده زمانی کرتاسه بالایی است که میتواند ناشی از تبادل بین سیالهای با کانیهای مافیک و دیگر کانیهای رسی مانند اسمکتیت تخریبی، ایلیت و ... باشد. نبود اسمکتیت دیاژنزی در دو نمونه مربوط به پالئوسن، میتواند ناشی از تغییر در شرایط حوضه رسوبگذاری در بالا و پایین مرز کرتاسه- ترشیری باشد. بررسی میزان Th و K و همچنین نسبت این دو در لاگ NGS مربوط به چاه شماره 8 میدان نفتی زیلایی بیانگر حضور کانیهای رسی مونتموریلونیت و ایلیت در این چاه است.
محبوبه حسینی برزی؛ ریحانه علی نژاد کردی؛ هرمز قلاوند
چکیده
سازند پابده از نهشتههای ابتدای ترشیری در زون زمینساختی زاگرس است که در این مطالعه، علاوه بر بررسی کانیهای رسی این سازند در توالی چینهای، نتایج مرتبط با کانی رسی در این نهشتهها در دو زیر زون فروافتادگی دزفول شمالی (برش سطحی در مقطع تیپ) و میانی (برشهای زیر سطحی) مقایسه شده است. با کلسیمسنجی نمونههای ...
بیشتر
سازند پابده از نهشتههای ابتدای ترشیری در زون زمینساختی زاگرس است که در این مطالعه، علاوه بر بررسی کانیهای رسی این سازند در توالی چینهای، نتایج مرتبط با کانی رسی در این نهشتهها در دو زیر زون فروافتادگی دزفول شمالی (برش سطحی در مقطع تیپ) و میانی (برشهای زیر سطحی) مقایسه شده است. با کلسیمسنجی نمونههای سازند پابده در برش تیپ این سازند، واقع در تنگ پابده، تفکیک لایههای مارن شیلی و مارنی سازند انجام شد. تصاویر میکروسکوپ الکترونی(SEM) نمونههای انتخابی از این نهشتهها، حاکی از وجود کانی رسی کلریت با ساختار مشخص و از منشأ دیاژنزی (حاصل تبدیل ایلیت به کلریت) است و احتمال وجود دیگر کانیهای رسی (همچنین کلریت) با منشأ تخریبی نیز وجود دارد. تجزیه پراش پرتو ایکس (XRD) و تجزیه و تحلیل کیفی دادهها، نوع کانی رسی را در مارنهای شیلی این سازند، مونتموریلونیت، ایلیت و کلریت نشان میدهد. همچنین تجزیه و تحلیل نیمهکمی این دادهها حاکی از روند کلی کاهش میزان رس، کاهش مونتموریلونیت و افزایش ایلیت و کلریت به سمت بالای این سازند است. با توجه به منشأ تخریبی دو کانی مونتموریلونیت و ایلیت در سازند پابده، روند کانیهای ذکر شده، همراه با روند کلی کاهش میزان رس سازند، میتواند بیانگر سرد شدن تدریجی آبوهوا و کمژرفا شدن حوضه در هنگام نهشت رسوبات سازند پابده به سمت بالای این سازند باشد. همچنین، نبود کانی مونتموریلونیت در بالاترین نمونه انتخابی و فراوانی غالب ایلیت در این نمونه، میتواند در ارتباط با فاز کوهزایی پیرنه زون فروافتادگی دزفول شمالی باشد. از سوی دیگر، تعیین کانی رسی در دو برش زیر سطحی میدان نفتی کوپال (چاههای شماره 12 و 38)، با استفاده از نمودارهای چاهپیمایی NGS (پیکهای Th,K و Th/K )، حاکی از وجود کانی رسی مونتموریلونیت و ایلیت است. روند کانی رسی و درصد شیل در این چاهها، بیانگر روند کم و بیش ثابتی است که تنها در بخشهای انتهایی سازند افزایش چشمگیری نشان میدهد. این افزایش همراه با وجود بیشینه مشخصی از اورانیم در نمودارهای چاهپیمایی، میتواند در ارتباط با عملکرد فاز کوهزایی پیرنه در زون فروافتادگی دزفول میانی باشد.